Kupiłeś swoją pierwszą tzw. kolarzówkę i zaczynasz przygodę z kolarstwem szosowym? Eksperci z Bike Atelier mają dla debiutantów kilka wskazówek, jak poradzić sobie podczas swoich pierwszych przejażdżek.
1. Jazda próbna – pierwsza przejażdżka na rowerze szosowym może nie należeć do najłatwiejszych. Należy przyzwyczaić się do węższej kierownicy, innego ułożenia rąk na niej (kilka możliwości chwytu), innego sposobu operowania manetkami i hamulcami oraz innej pozycji. Sterowanie na początku może sprawiać drobne problemy, ale z czasem staje się bardzo naturalne. Warto na początku poćwiczyć na pustej drodze, w pełni opanować korzystanie ze sprzętu oraz nabrać zaufania do tych cienkich opon. Jazda na „kolarzówce” nie jest trudniejsza od jazdy na rowerze górskim. Jest po prostu inna (no i szybsza).
2. Ubiór – należy unikać jazdy w bawełnianej koszulce i zwykłych sportowych spodenkach. Nie odprowadzają one tak dobrze potu jak odzież kolarska i do tego mogą powodować otarcia. Na początku możemy się czuć nieswojo ubierając obcisły strój kolarski, ale dla większego komfortu warto. Z uwagi na bardziej sportową pozycję, rower szosowy z reguły wyposażony jest w wąskie, twarde siodełko. Nie obejdzie się zatem bez spodenek z wkładką wzmacniającą, tzw. pieluchą. Pamiętajmy, że w tym przypadku nie zakładamy pod spód bielizny (otarcia), a po każdej jeździe spodenki powinny trafić do pralki.
3. Wysokość siodełka – na rowerze szosowym zwykle pokonuje się dłuższe dystanse niż na rowerze górskim, a co za tym idzie wykonuje się więcej powtarzalnych ruchów. Podczas jednej przejażdżki obracamy nogami tysiące razy i jeśli robimy to w niewłaściwy sposób, możemy nabawić się urazu.
Bardzo ważne jest zatem ustawienie odpowiedniej pozycji. Zacznijmy od wysunięcia siodełka mniej więcej na wysokość naszego biodra. Gdy stopa jest w najniższym punkcie podczas pedałowania, kolano powinno być tylko lekko ugięte. Ogólna zasada mówi, że jeśli czujemy ból „z tyłu” kolana, należy siedzisko obniżyć, a jeśli z „przodu” kolana, to podnieść. Zmiana wysokości powinna następować stopniowo, o kilka milimetrów podczas jednorazowej korekty, tak by stawy systematycznie przyzwyczajały się do nowej pozycji. Konieczna może być także zmiana długości i wysokości mostka, jeśli siedzimy zbyt pochyleni lub zbyt wyprostowani. Zalecane jest ustawienie pozycji w specjalistycznym sklepie rowerowym. Najlepiej jeśli ma on w swojej ofercie usługę profesjonalnego bike fittingu.
4. Pedały – jazda na rowerze szosowym jest najbardziej efektywna, gdy jeździmy w butach z systemem SPD, czyli w takich, które można wczepić w przystosowane do tego, kompatybilne pedały. Dzięki temu rozwiązaniu, poza naciśnięciem, możemy też pedał podciągnąć. Utrzymamy w ten sposób wyższą prędkość i płynność „kręcenia”. Ograniczymy też ryzyko niespodziewanego ześlizgnięcia się nogi z platformy.
Jeśli nigdy wcześniej nie jeździliście na pedałach SPD, jest spora szansa, że podczas pierwszej przejażdżki upadniecie przy zatrzymywaniu się, zapominając, że trzeba się wypiąć (przekręcając piętę w bok). Z czasem jednak czynność ta staje się odruchowa. Na początku polecamy wyćwiczenie wypinania się w miejscu wolnym od samochodów.
5. Jazda w peletonie – w grupie jest zwykle ciekawiej, niż podczas jazdy indywidualnej. Można porozmawiać z innymi kolarzami, a także skorzystać z tzw. cienia aerodynamicznego, który tworzy się za osobą jadącą przed nami. Dzięki mniejszym oporom powietrza, osiąga się wyższą prędkość, przy zdecydowanie niższym poziomie wysiłku. Jazda w peletonie to spora frajda, ale trzeba znać kilka podstawowych zasad, jak się w niej poruszać.
Przed wyjazdem poinformujcie „liderów” grupy, że jest to Wasza pierwsza grupowa przejażdżka. Będą wtedy wiedzieć, że możecie potrzebować wsparcia mentalnego i dodatkowych wskazówek. Starajcie się nie postępować gwałtownie – czy to podczas hamowania, czy zmiany toru jazdy. Jeśli szybkie hamowanie całej grupy jest konieczne podnieście rękę, by ostrzec tych za Wami (rowerowa wersja świateł awaryjnych, gdy na drodze szybkiego ruchu dojeżdżamy do zatoru lub korku). Sygnalizujmy dziury lub przeszkody na drodze wskazując na nie ręką. Jest to o tyle ważne, że osoba jadąca za kimś, ma bardzo ograniczone pole widzenia i zobaczy pękniecie w asfalcie dopiero w ostatniej chwili. Będzie miała bardzo mało czasu na reakcję i uniknięcie kraksy.
Gdy wychodzimy na tzw. zmianę, czyli na czoło peletonu, starajmy się utrzymać podobne tempo co poprzednik, nie przyspieszając, ani nie zwalniając zbyt mocno. Uważajmy przy wstawianiu z siodełka, gdyż przy zmianie pozycji rower na ułamek sekundy zwalnia, tylne koło się „cofa” i możemy zahaczyć nim o przednie koło kolegi za nami (tzw. liźnięcie koła). W najgorszym przypadku może wtedy dojść do upadku.
Aby w jak największym stopniu korzystać ze wspomnianego wcześniej cienia aerodynamicznego, trzeba jechać bezpośrednio za daną osobą, trzymając jak najmniejszą odległość między rowerami. Jest to umiejętność, która przychodzi z czasem i wymaga praktyki.
No i pamiętaj, by nie zamieniać każdego wyjazdu grupy w wyścig o mistrzostwo świata. Ciesz się jazdą i nie rywalizuj na każdym podjeździe. No chyba, że tak sobie ustaliliście.
6. Zasada 50% - jeśli najdłuższy dystans jaki w życiu przejechałeś wynosi 40 kilometrów, nie decydują się na 100-kilometrowe wycieczki. Powiększaj dystans systematycznie, dokładając do swojej najdłużej przejażdżki maksymalnie 50% dystansu. Jeśli rzucimy się na maratońskie wyprawy zbyt wcześnie, możemy nie odczuwać przyjemności z jazdy, doprowadzić do kontuzji lub zniechęcenia się.
7. Sprawdź ciśnienie – przed każdym wyjściem na rower należy sprawdzić ciśnienie w oponach. Zbyt niskie lub zbyt wysokie zwiększa ryzyko złapania gumy. Ciśnienie powinno mieścić się w granicach wskazanych przez producenta i nie zdziwcie się jeśli zalecana liczba atmosfer będzie zdecydowanie wyższa niż w oponach do roweru górskiego (nawet 8-9).
8. Zasady na szosie – na drodze rowerzysta musi przestrzegać przepisów ruchu drogowego – tych, które obowiązują kierowców samochodów (ograniczenia prędkości, zasady dotyczące pierwszeństwa, itd.) oraz tych szczególnych dla rowerzystów.
Należy trzymać się możliwie blisko prawej krawędzi, choć nie oznacza to, że zawsze trzeba jeździć kilka centymetrów od krawężnika. Jeśli przy krawędzi szosy są dziury w asfalcie, zaparkowane samochody lub inne obiekty, które mogą zagrażać naszemu bezpieczeństwu, możemy przesunąć tor jazdy bliżej środka pasa.
Można jeździć dwójkami obok siebie, o ile nie utrudniamy w ten sposób ruchu innym uczestnikom, ani nie stwarzamy zagrożenia na drodze (czyli np. poza miastem, na rzadko uczęszczanej drodze). Jeśli wzdłuż szosy biegnie droga rowerowa, mamy prawny obowiązek się po niej poruszać. Po zmroku należy mieć zamontowane światła. Założenie kasku nie jest wymagane przez kodeks drogowy, ale powinno być przez zdrowy rozsądek. Więcej o „rowerowym” kodeksie drogowym przeczytacie tu
9. Szosowy savoir a vivr – jazda na rowerze szosowym wiąże się z pewnymi niepisanymi zasadami. Oczywiście nic się nie stanie jeśli nie będziemy ich przestrzegać, jednak warto postępować zgodnie z nimi, jeśli nie chcemy się narażać na uszczypliwe komentarze lub nieprzyjemne spojrzenia ze strony innych szosowców. Wielu z nich zwraca uwagę na detale, takie jakie za krótkie skarpetki, nieogolone nogi, niepasujący kolor poszczególnych elementów odzieży, czy też krzywo ubrany kask.
Pamiętaj o tym, by swój rower regularnie czyścić, nie tylko dlatego, że wydłuża to żywotność sprzętu. O ile błoto na rowerze MTB jest jak najbardziej akceptowalne, o tyle na szosowym już niekoniecznie. Odbicie czarnego smaru z łańcucha na łydce, też zdecydowanie nie poprawi kolarskiego wizerunku.
Gdy mijasz innych kolarzy jadących z naprzeciwka nie zapomnij ich pozdrowić, machając ręką. Jeśli widzisz, że ktoś ma defekt, zapytaj, czy nie potrzebuje pomocy. Pamiętaj, że wsiadając na „szosę” stajesz się członkiem pewnej społeczności i warto budować w niej pozytywne relacje.